Autor: Adwokat Marta Bortel-Borowska
Wprowadzenie
Od 1 stycznia 2025 r. w Polsce działa nowy system komunikacji elektronicznej – e-Doręczenia. Miał on ujednolicić sposób kontaktu z administracją publiczną, lecz w praktyce doprowadził do licznych problemów proceduralnych.
Na początku marca tego roku rozważałam, czy jako pełnomocnik mam obowiązek, uprawnienie czy też zakaz wniesienia skargi do WSA, korzystając z systemu e-Doręczeń. Ostatecznie doszłam do wniosku, że najlepszym rozwiązaniem dla mojego Klienta będzie uczynienie tego w sposób tradycyjny czyli „niech żyją listy polecone Poczty Polskiej”. Zaznaczam przy tym, że organ od którego decyzji wnoszona była skarga, prowadził korespondencję przez system e-Doręczeń. Okazuje się, że część pełnomocników niesiona na fali nowych przepisów o systemie komunikacji elektronicznej postanowiła skorzystać z nowego rozwiązania przy składaniu skargi. W efekcie sądy administracyjne odrzucają skargi złożone przez e-Doręczenia, uznając je za wniesione w nieprawidłowy sposób. W konsekwencji skarżący tracą konstytucyjne prawo do sądu, a ich pełnomocnicy narażają się na zarzuty błędu w sztuce.
Odrzucenie skargi przez e-Doręczenia – dlaczego to problem?
Zgodnie z ustawą, skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego decyzja jest zaskarżana. Część pełnomocników, kierując się nowymi przepisami o e-Doręczeniach, przesyłała skargi właśnie przez ten system. Sądy jednak konsekwentnie uznają takie skargi za nieskuteczne – e-Doręczenia nie są jeszcze właściwym kanałem komunikacji z sądami.
Odrzucenie skargi oznacza zamknięcie drogi sądowej – podatnik traci możliwość merytorycznego rozpoznania sprawy, a pełnomocnik ryzykuje odpowiedzialnością zawodową.
Rozbieżne stanowiska sądów administracyjnych
Wojewódzkie sądy administracyjne (WSA) wydały już dziesiątki postanowień odrzucających skargi przesłane przez e-Doręczenia. Wśród nich można wymienić m.in.:
Rozbieżności te powodują niepewność prawną. Choć system e-Doręczeń jest obowiązkowy dla wielu podmiotów, nie obejmuje on jeszcze komunikacji z sądami administracyjnymi.
NSA: e-Doręczenia skuteczne dopiero od 2029 roku
Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 24 czerwca 2025 r. (sygn. II FSK 672/25) potwierdził, że skargi składane przez e-Doręczenia są obecnie nieskuteczne. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym jedyną dopuszczalną formą elektroniczną jest wniesienie skargi przez platformę ePUAP.
NSA wskazał, że możliwość wnoszenia skarg przez system e-Doręczeń pojawi się dopiero 1 października 2029 r., kiedy to wejdą w życie odpowiednie przepisy ustawy o doręczeniach elektronicznych. Do tego czasu skargi przesłane przez e-Doręczenia będą odrzucane.
E-Doręczenia jak list polecony? – rozbieżności interpretacyjne
Część ekspertów wskazuje, że e-Doręczenia pełnią funkcję elektronicznego odpowiednika przesyłki poleconej, a zatem ich użycie nie powinno prowadzić do negatywnych konsekwencji.
Równoległe funkcjonowanie trzech systemów – e-PUAP, e-Doręczeń i e-Urzędu Skarbowego – powoduje chaos i błędne interpretacje.
Światełko w tunelu – możliwa zmiana podejścia NSA
Najnowsze orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego (I FSK 1395/25) może stanowić przełom w dotychczasowej praktyce. Choć NSA nadal potwierdza brak skuteczności e-Doręczeń w obecnym stanie prawnym, to jednocześnie dostrzega potrzebę ochrony prawa podatników do sądu i sygnalizuje konieczność ujednolicenia orzecznictwa.
Warto wiedzieć
Podsumowanie
System e-Doręczeń miał uprościć kontakt z administracją, lecz w praktyce stał się źródłem poważnych problemów dla podatników i pełnomocników. Choć idea cyfrowego państwa jest słuszna, brak spójności przepisów powoduje, że niewłaściwy wybór kanału komunikacji może pozbawić obywatela prawa do sądu.
Dopiero w 2029 r. e-Doręczenia staną się pełnoprawnym narzędziem do składania pism sądowoadministracyjnych.
Słowa kluczowe: e-Doręczenia, prawo do sądu, skarga do WSA, doręczenia elektroniczne, pełnomocnik podatnika, odrzucenie skargi, ePUAP, Naczelny Sąd Administracyjny
Adwokat Racibórz prawnik kancelaria usługi prawne rozwód spadek
Adwokat Marta Bortel-Borowska
Biuro:
NIP 639 187 43 66
Numer rachunku
61 1050 1214 1000 0091 4849 3191
Strona zrobiona w WebWave.